Trial is een tak van motorsport waarbij de rijder probeert om met zijn motor foutloos een parcours (een “non-stop”) met diverse hindernissen te overwinnen.
Deze hindernissen kunnen van natuurlijke oorsprong of kunstmatig aangelegd zijn. Ze worden gevormd door een combinatie van heuvels, kuilen, greppels, (krappe) bochten en obstakels zoals bomen, op de grond liggende boomstammen, rotsblokken, beton elementen en rioolpijpen.
De lengte van de non-stop bedraagt vaak niet meer dan ongeveer 50 meter en wordt binnen een minuut gereden.
Enkele voorbeelden van fouten zijn:
Bij het rijden in een non-stop mag de rijder niet een voet aan de grond zet of ergens anders tegen steunen. In feite mogen alleen de banden van de motor (en de beschermplaat onder het motorblok) contact met de grond hebben. Ook mag binnen de non-stop niet van de voorgeschreven route afgeweken worden of een wiel buiten de afzetting komen.
Fouten worden bestraft met strafpunten.
De voorgeschreven route (het spoor) wordt aangegeven door pijlen. De kleur van de pijlen geeft aan bij welke moeilijkheidsgraad het spoor hoort. Zo zijn er in een non-stop meerdere sporen uitgezet, die elk horen bij een bepaald niveau van de rijders.
De non-stops zijn daarmee uitdagend voor zowel de beginners als de experts.
In een wedstrijd wordt een aantal rondes met meerdere non-stops (meestal tussen 5 en 10) gereden.
Winnaar is de rijder die, in het spoor van zijn niveau, de minste strafpunten heeft gekregen.
De snelheid waarmee gereden wordt is daarbij niet van belang. Het komt aan op de vaardigheid van de rijder. Belangrijk zijn: motorbeheersing, evenwicht, timing, concentratie en conditie.
Het beoefenen van de trialsport vormt door de training van deze vaardigheden een prima basis voor de andere takken van motorsport, zowel in het terrein als op de weg.
Motor trial wordt ook wel de hogeschool van het motorrijden genoemd.
Ontstaan en ontwikkeling
Trial is begin van de vorige eeuw ontstaan in Engeland. Dat land kende in die tijd een groot aantal fabrikanten van motorfietsen. Het werd een sport van testrijders onderling en tussen de fabrieken om te proberen de heuvels op te rijden zonder daarbij de voeten te gebruiken. Veelal werd gereden met standaard wegmotoren. De wedstrijdresultaten werden gebruikt voor reclame doeleinden.
Al in 1909 werd de eerste internationale trialwedstrijd verreden, namelijk de Scottish Six Days Trial.
Dit evenement vindt nu nog jaarlijks plaats. Het aantal deelnemers ligt tegenwoordig rond de 300.
In 1968 werd onder de vlag van de FIM (Fédération Internationale de Motocyclisme) voor het eerst gestreden voor het Europees kampioenschap. Sinds 1975 is er een officieel wereldkampioenschap, het FIM World Championship.
In 1942 is Motorclub Arnhem opgericht. Na de oorlog werden veel wedstrijden georganiseerd, waaronder de Thialf Trial. In de jaren ’70 werd in de Rijnhal in Arnhem een succesvolle Indoor Trial verreden.
Ook nu is Motorclub Arnhem actief met het organiseren van trialwedstijden. Jaarlijks zijn er twee internationale Trialevenementen, de Plonkers Pleasure Trial en de Christmas Pleasure Trial. Daarnaast ieder jaar ongeveer 9 clubwedstrijden en een wedstrijd voor het Nederlands Kampioenschap.
Trialmotoren
Jaren lang is er getriald met verbouwde wegmotoren. Veelal ging het om eigenbouw. Ook nu worden met deze motoren nog trialwedstrijden gereden. Zij vallen in de klasse Classic Pre-65, dus motoren met een bouwjaar tot 1965 of motoren met een constructie uit die periode. Zo worden ook replica’s van motoren uit de periode tot 1965 in deze klasse toegelaten.
Enkele voorbeelden:
In de jaren na ongeveer 1965 werden door diverse fabrikanten speciale trialmotoren ontwikkeld.
Enkele voorbeelden daarvan zijn: Bultaco, Montesa, Ossa, Yamaha, Honda.
Deze motoren hadden nog veel overeenkomsten met de wegmotoren uit die tijd.
Deze motoren vallen in de klasse: Twinshock.
Voorwaarde is, dat ze voorzien zijn van trommelremmen en de achtervering wordt verzorgd twee veerelementen.
Moderne trialmotoren zijn zover doorontwikkeld, dat gebruik op de weg niet meer mogelijk is. Zo zit er geen zadel meer op (trialen wordt staand gedaan), zijn ze voorzien van schijfremmen en hebben voor de achtervering slechts 1 veer. Ze worden dan ook Monochocks genoemd.
Door het gebruik van lichte materialen is het gewicht slechts ca. 65 á 70 kg.
Op dit moment worden trialmotoren ontwikkeld die voorzien van elektrische aandrijving.
Klassieke en moderne trial
Er wordt wel onderscheid gemaakt tussen klassieke trial en moderne trial.
Bij de klassieke trial worden de hindernissen meestal alleen gevormd door krappe bochten natuurlijke hoogteverschillen en relatief kleine opstakels. Het springen op en over rotsblokken en dikke boomstammen kom je er niet tegen.
Klassieke trial is daarmee een relatief ongevaarlijke sport.
De non-stops zijn geschikt voor zowel klassieke als moderne motoren.
Bij moderne trial zijn de opstakels groter. Er wordt veelvuldig gebruik gemaakt van rotsblokken en beton bij het bouwen van non-stops. Het hoogste nivo in de moderne trial wordt om die reden ook wel circusklasse genoemd.
Bij moderne trial zijn classic motoren niet geschikt. Een goede rijder kan met een twinshock nog wel uit de voeten komen.
Bij Motorclub Arnhem kan zowel de klassieke als moderne trial beoefend worden.
Beginnen met trialen
Trialen is een moeilijke sport. Ieder foutje van de rijder wordt direct bestraft. Om het trialen onder de knie te krijgen moet er dus veel geoefend worden.
De beginnende trialist zal veel begeleiding nodig hebben om progressie te maken.
Bij Motorclub Arnhem wordt ca. 5 keer per jaar een instructie ochtend gehouden. Er zijn dan 3 tot 4 instructeurs aanwezig om de verschillende basistechnieken aan te leren. Deze instructie-ochtenden zijn bijzonder leerzaam voor zowel de beginnende als de wat gevorderde trialist.
Daarnaast wordt er tijdens de openingsuren van de trialbaan vaak door de aanwezige leden een non-stop uitgezet waarop iedereen die dat wil kan oefenen. Onderling worden er aanwijzingen gegeven.
De clubtrials zijn zodanig opgezet, dat ook de beginnende trialist al mee kan doen.
Om een goed resultaat te bereiken bij het trialen is de invloed van de trialmotor veel kleiner dan de vaardigheid van de rijder.
Dat betekent, dat wanneer je begint met trialen de investering in een nieuwe dure trialmotor niet nodig is. Begin met een goedkope wat oudere motor, koop een helm en stevige triallaarzen en ga oefenen. Een voordeel is bovendien dat de oudere trialmotor waardevast is.
Geïnteresseerd geworden?
Kom kijken tijdens het trainen of kom naar een clubtrial.
